1Post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae, quod est Tiberiadis: 2et sequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quae faciebat super his, qui infirmabantur. 3Subiit ergo in montem Iesus: et ibi sedebat cum discipulis suis. 4Erat autem proximum Pascha dies festus Iudaeorum. 5Cum sublevasset ergo oculos Iesus, et vidisset quia multitudo maxima venit ad eum, dixit ad Philippum: Unde ememus panes, ut manducent hi? 6Hoc autem dicebat tentans eum: ipse enim sciebat quid esset facturus. 7Respondit ei Philippus: Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quid accipiat. 8Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri: 9Est puer unus hic, qui habet quinque panes ordeaceos, et duos pisces: sed haec quid sunt inter tantos? 10Dixit ergo Iesus: Facite homines discumbere. Erat autem foenum multum in loco. Discumberunt ergo viri, numero quasi quinque millia. 11Accepit ergo Iesus panes: et cum gratias egisset, distribuit discumbentibus: similiter et ex piscibus quantum volebant. 12Ut autem impleti sunt, dixit discipulis suis: Colligite quae superaverunt fragmenta, ne pereant. 13Collegerunt ergo, et impleverunt duodecim cophinos fragmentorum ex quinque panibus ordeaceis, et duobus piscibius quae superfuerunt his, qui manducaverant. 14Illi ergo homines cum vidissent quod Iesus fecerat signum, dicebant: Quia hic est vere propheta, qui venturus est in mundum. 15Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum, et facerent eum regem, fugit iterum in montem ipse solus. 16Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare. 17Et cum ascendissent navim, venerunt trans mare in Capharnaum: et tenebrae iam factae erant: et non venerat ad eos Iesus. 18Mare autem, vento magno flante, exurgebat. 19Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta, vident Iesum ambulantem supra mare, et proximum navi fieri, et timuerunt. 20Ille autem dicit eis: Ego sum, nolite timere. 21Voluerunt ergo accipere eum in navim: et statim navis fuit ad terram, in quam ibant. 22Altera die, turba, quae stabat trans mare, vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navim, sed soli discipuli eius abiissent: 23aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverunt panem, gratias agentes Deo. 24Cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi, neque discipuli eius, ascenderunt in naviculas, et venerunt Capharnaum quaerentes Iesum. 25Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei: Rabbi, quando huc venisti? 26Respondit eis Iesus, et dixit: Amen, amen dico vobis: quaeritis me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus, et saturati estis. 27Operamini non cibum, qui perit, sed qui permanet in vitam aeternam, quem Filius hominis dabit vobis. Hunc enim Pater signavit Deus. 28Dixerunt ergo ad eum: Quid faciemus ut operemur opera Dei? 29Respondit Iesus, et dixit eis: Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille. 30Dixerunt ergo ei: Quod ergo tu facis signum ut videamus, et credamus tibi? quid operaris? 31Patres nostri manducaverunt manna in deserto, sicut scriptum est: Panem de caelo dedit eis manducare. 32Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de caelo, sed Pater meus dat vobis panem de caelo verum. 33Panis enim verus est, qui de caelo descendit, et dat vitam mundo. 34Dixerunt ergo ad eum: Domine, semper da nobis panem hunc. 35Dixit autem ei Iesus: Ego sum panis vitae: qui venit ad me, non esuriet: et qui credit in me, non sitiet in aeternum. 36Sed dixi vobis quia et vidistis me, et non credidistis. 37Omne quod dat mihi Pater, ad me veniet: et eum, qui venit ad me, non eiiciam foras: 38quia descendi de caelo, non ut faciam voluntatem meam, sed voluntatem eius, qui misit me. 39Haec est autem voluntas eius, qui misit me, Patris: ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sed resuscitem illud in novissimo die. 40Haec est autem voluntas Patris mei, qui misit me: ut omnis, qui videt Filium, et credit in eum, habeat vitam aeternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. 41Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset: Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi, 42et dicebant: Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuius nos novimus patrem, et matrem? Quomodo ergo dicit hic: Quia de caelo descendi? 43Respondit ergo Iesus, et dixit eis: Nolite murmurare in invicem: 44nemo potest venire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum: et ego resuscitabo eum in novissimo die. 45Est scriptum in Prophetis: Et erunt omnes docibiles Dei. Omnis, qui audivit a Patre, et didicit, venit ad me. 46Non quia Patrem vidit quisquam, nisi is, qui est a Deo, hic vidit Patrem. 47Amen, amen dico vobis: Qui credit in me, habet vitam aeternam. 48Ego sum panis vitae. 49Patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt. 50Hic est panis de caelo descendens: ut si quis ex ipso manducaverit, non moriatur. 51Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi. 52Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum: et panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. 53Litigabant ergo Iudaei ad invicem, dicentes: Quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum? 54Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis. 55Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam: et ego resuscitabo eum in novissimo die. 56Caro enim mea, vere est cibus: et sanguis meus, vere est potus. 57qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo. 58Sicut misit me vivens Pater, et ego vivo propter Patrem: et qui manducat me, et ipse vivet propter me. 59Hic est panis, qui de caelo descendit. Non sicut manducaverunt patres vestri manna, et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in aeternum. 60Haec dixit in synagoga docens, in Capharnaum. 61Multi ergo audientes ex discipulis eius, dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire? 62Sciens autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius, dixit eis: Hoc vos scandalizat? 63Si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius? 64Spiritus est, qui vivificat: caro non prodest quidquam. verba, quae ego locutus sum vobis, spiritus et vita sunt. 65Sed sunt quidam ex vobis, qui non credunt. Sciebat enim ab initio Iesus qui essent credentes, et quis traditurus esset eum. 66Et dicebat: Propterea dixi vobis, quia nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre meo. 67Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro: et iam non cum illo ambulabant. 68Dixit ergo Iesus ad duodecim: Numquid et vos vultis abire? 69Respondit ergo ei Simon Petrus: Domine, ad quem ibimus? verba vitae aeternae habes. 70et nos credimus, et cognovimus quia tu es Christus Filius Dei. 71Respondit eis Iesus: Nonne ego vos duodecim elegi: et ex vobis unus diabolus est? 72Dicebat autem de Iuda Simonis Iscariotis: hic enim erat traditurus eum, cum esset unus ex duodecim.